Scroll Top
Title
Custom Excerpt

 

BUDOWA I FUNKCJE SKÓRY I OKRYWY WŁOSOWEJ

 

SKÓRA

Skóra jest bardzo dużym, rozległym i niezwykle ważnym narządem. U ludzi stanowi do 15% masy ciała, u zwierząt nawet do 24% (12-24%). Pełni szereg istotnych funkcji w tym ochronnych, regulacyjnych i wydzielniczych. Stanowi barierę zarówno oddzielającą organizm od środowiska, jak i go z nim komunukującą.

FUNKCJE SKÓRY:

  • Stanowi mechaniczną barierę ochronną przed czynnikami środowiskowymi, bodźcami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi.
  • Reguluje równowagę wodno-elektrolitową.
  • Reguluje temperaturę wewnętrzną ciała m.in. dzięki funkcjom łożyska naczyniowego i okrywy włosowej.
  • Odbiera bodźce czuciowe, zawiera receptory dotyku, temperatury, bólu i świądu.
  • Pełni funkcję wydzielniczą – gruczoły łojowe, potowe i zapachowe.
  • Uczestniczy w syntezie witaminy D.
  • Wytwarza struktury keratynowe tj. włosy/sierść i paznokcie/pazury.
  • Reguluje temperaturę wewnętrzną ciała m.in. dzięki funkcjom łożyska naczyniowego i okrywy włosowej.
  • Pełni funkcję mechanicznej i chemicznej bariery przeciwko drobnoustorjom, bakteriom i grzybom.
  • Pełni funkcję immunologiczną, zapewniając odporność miejscową (komórki Langerhansa – komórki dendryczne, prezentujące antygen).
  • Zawiera komórki barwnikowe (melanocyty) – determinuje barwę skóry i włosa.

BUDOWA SKÓRY:

Skóra zbudowana jest z 3 podstawowych warstw – od zewnątrz:

 

Epidermy – pięciowarstwowy naskórek (od zewnątrz: warstwa rogowa, warstwa jasna, warstwa ziarnista, warstwa kolczysta, warstwa podstawna).

Dermy – skóra właściwa.

Hipodermy – tkanka podskórna.

Użyteczne informacje: Budowa skóry

 

Każda z tych warstw pełni ściśle określone funkcje chociaż niektóre zawarte w nich struktury (np. gruczoły potowe, łojowe czy mieszki włosowe) przenikają się warstwowo. Skóra pokrywająca uszy, wargi, powieki czy opuszki łap rożni się budową od skóry pokrywającej pozostałe części ciała np. komórki Merkla zlokalizowane są jedynie w skórze opuszków łap.

 

Użyteczne informacje: Naskórek

 

 

Naskórek podlega ciągłym procesom wytwórczym i złuszczania się martwych komórek. Pełni szereg istotnych funkcji, zapewnia ciągłość i integralność skóry, wytwarza struktury keratynowe tj. włosy/sierść i paznokcie/pazury. W naskórku zlokalizowane są min. komórki barwnikowe (melanocyty), komórki dendryczne (Langerhausa – procesy odpornościowe), receptory nacisku i bólowe (komórki Merkla) oraz znajdują się ujścia gruczołów łojowych potowych, zapachowych i mieszków włosowych. Naskórek pokryty jest płaszczem tłuszczowo-lipidowym (emulsja naskórkowa), który odpowiedzialny jest min. za utrzymanie na odpowiednim poziomie równowagi kwasowo-zasadowej skóry (pH). Warstwa ta odpowiada również za stopień nawilżenia skóry.

 

Skóra właściwa. W warstwie tej znajduje się szereg funkcjonalnie określonych struktur: gruczoły łojowe, gruczoły potowe, gruczoły zapachowe, mieszki włosowe jak również naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy penetrujące do warstwy naskórka oraz tzw. mięśnie przywłosowe odpowiedzialne za „stroszenie” włosów . W skórze właściwej osadzone są włosy i pazury. W tej warstwie skóry występują także komórki układu odpornościowego: makrofagi, komórki dendryczne, leukocyty zasadochłonne oraz inne komórki jak fibroblasty wpływające min. na rozrost komórek warstwy rogowej czy komórki tuczne biorące udział w procesach odczynów alergicznych.

Użyteczne informacje: Skóra właściwa

 

Użyteczne informacje: Tkanka podskórna

Tkanka podskórna pełni rolę podporową, chroni organizm przed niskimi temperaturami oraz stanowi rezerwę energetyczną (głównie tłuszcze). Zbudowana jest z tkanki łącznej luźnej (włókna kolagenowe tworzące luźną sieć) oraz tkanki tłuszczowej ( krople tłuszczu wypełniają sieć włókien kolagenowych).


pH SKÓRY:

pH skóry to stan równowagi kwasowo- zasadowej (lub kwasowość) na powierzchni warstwy rogowej czyli najbardziej zewnętrznej warstwy skóry. Kwasowość skóry regulowana jest min. wydzielniczością gruczołów skórnych głównie gruczołów potowych. U psów pot wydzielany przez gruczoły potowe nie uczestniczy w procesie termoregulacji tak jak to miejsce w odniesieniu do ludzi. Odpowiednie pH skóry warunkuje odporność skóry na infekcje bakteryjne i jest warunkiem niezbędnym do utrzymania homeostazy (stan równowagi fizjologicznej). pH skóry psów i kotów różni się znacznie od pH skóry ludzi jest bowiem wyraźnie wyższe tj. bardziej zasadowe. Podczas gdy średnia wartość pH powierzchni skóry ludzi wynosi 5,2 – 5,6; pH skóry psów waha się od 6,65 do 7,70. Zasadowy charakter skóry zwierząt stwarza znacznie lepsze, niż w przypadku skóry ludzkiej, warunki dla rozwoju drobnoustrojów chorobotwórczych, bakterii i grzybów.Jest to przyczyną, częstszego u zwierząt, występowania powikłań w postaci zakażeń bakteryjnych i/lub grzybiczych w przebiegu niektórych dermatoz. Podobnie powstałe rany (skaleczenia, pogryzienia itp.) są bardziej podatne na wikłające je zakażenia oportunistyczne i z tego min. powodu konieczne jest wdrażanie specjalnych procedur postępowania z ranami.


OKRYWA WŁOSOWA (SIERŚĆ)

Okrywa włosowa (sierść) spełnia istotne funkcje ochronne stanowiąc barierę izolacyjną oraz termoregulacyjną, jak również uczestniczy w odbieraniu bodźców środowiskowych (funkcja receptorowa) oraz wysyłaniu przekazów i informacji dla innych zwierząt (funkcja behawioralna).

Sierść składa się z kilku rodzajów włosów. Ich występowanie, rozmieszczenie, długość i gęstość jest różna u poszczególnych ras psów i kotów.

W okrywie włosowej występują długie, sztywne, centralnie usytuowane, pojedyncze włosy pierwotne otoczone kilkoma krótszymi włosami pierwotnymi tworzącymi okrywę, które z kolei otoczone są kilkunastoma mniejszymi i bardziej delikatnymi oraz miękkimi włosami tworzącymi tzw. podszerstek. U niektórych ras psów(owczarek niemiecki) włosy pierwotne otoczone są bardzo dużą ilością włosów wtórnych tworzących gęsty podszerstek, u innych ras (teriery) o krótkiej i szorstkiej sierści przeważają włosy pierwotne, z kolei u bokserów włosy pierwotne są znacznie skrócone, natomiast ilość włosów wtórnych, miękkich jest wyraźnie zwiększona co nadaje sierści psów tych ras specyficzny „miękki” charakter.

Barwa włosa zależy od obecności komórek barwnikowych zlokalizowanych w warstwie korowej włosa.

Użyteczne informacje: Okrywa włosowa

ORGANIZACJA OKRYWY WŁOSOWEJ

Strukturą jednostkową okrywy włosowej jest mieszek włosowy, w skład którego wchodzi jeden centralnie usytuowany włos pierwotny, kilka (do 5) okalających go krótszych włosów pierwotnych oraz kilka do kilkunastu miękkich włosów wtórnych . Każdy mieszek włosowy uzupełniany jest przez gruczoł łojowy i potowy oraz mięsień napinacz włosa, który odpowiedzialny jest za „stroszenie” sierści stanowiącej funkcję termoregulacyjną jak i behawioralną. U psów włosy pierwotne posiadają własne gruczoły potowe i łojowe oraz mięsień napinacz włosa. Mieszki tworzą tzw. zespoły włosowe tj. ich skupiska mieszków (kępki włosowe).

PCHŁY I KLESZCZE

Użyteczne informacje: Pchły
Użyteczne informacje: Kleszcze

 

NA SKÓRZE PSÓW I KOTÓW PASOŻYTOWAĆ MOŻE SZEREG OWADÓW,
STAWONOGÓW LUB ROZTOCZY:

 

  • Pchły (pchła kocia Ctenocephalides felis i pchła psia Ctenocephalides canis).
  • Wszy (wesz psia Linognathus setosus, wesz gryząca Felicola subrostrata).
  • Wszoły (wszoł psi Trichodectes canis).
  •  

  • Świerzbowce (świerzbowiec drążący Sarcoptes scabiei, świerzbowiec uszny Otodectes cynotis, świerzbowiec głowowy kotów Notoedres cati).
  • Nużeńce (Demodex spp.).
  • Kleszcze (Ixodes spp., Rhipicephalus sanguineus, Dermacentor reticulatus).

 

BYTUJĄC NA SKÓRZE
PASOŻYTY TE MOGĄ BYĆ PRZYCZYNĄ WIELU SCHORZEŃ W TYM:

 

  • Dermatologicznych będących wynikiem uszkodzenia lub podrażnienia skóry, lokalnych lub uogólnionych stanów zapalnych na skutek ukąszeń, zapaleń przydatków skóry, alergii, wtórnych infekcji bakteryjnych prowadzących do powierzchownego lub niejednokrotnie głębokiego ropnego zapalenia skóry.
  • Uszkodzenia aparatu słuchowego.
  • Utraty okrywy włosowej w postaci zmian lokalnych lub uogólnionych.
  • Zmian w zachowaniu się zwierząt które stają się bardziej niespokojne i pobudliwe.
  • Porażeń nerwów obwodowych na skutek działania toksyn (porażenie kleszczowe).

 

Żywiące się krwią pchły i kleszcze mogą przy silnej inwazji u szczeniąt i kociąt doprowadzić do znacznej utraty krwi prowadzącej do anemii.

Niektóre pasożyty mogą przenosić się ze zwierząt na ludzi ( np. świerzbowce – drążący Sarcoptes scabiei i głowowy kotów Notoedres cati) wywołując poważne schorzenia skóry. Inne są wektorami przenoszącymi zarazki (bakterie, wirusy, inne pasożyty) wielu groźnych chorób ludzi i zwierząt.


 

GŁÓWNYMI WEKTORAMI CHORÓB SĄ PCHŁY I KLESZCZE.

 

Użyteczne informacje: Pchła

 

PCHŁY

U psów i kotów spotykana jest najczęściej pchła kocia (Ctenocephalides felis) która pasożytuje również u ludzi. Pchły poza tym, że wywołują silne podrażnienia skóry prowadzące do alergicznego zapalenia skóry (APZS – Alergiczne Pchle Zapalenie Skóry) mogą być źródłem chorób wywoływanych przez bakterie i pasożyty:

 

  • Dipylydioza – tasiemczyca (Dipylidium caninum) występująca również u ludzi jako zoonoza.
  • Jersinioza (Yersinia enterocolityca, Yersinia pestis). Pchły są głównym wektorem bakterii Yersinia pestis wywołującej dżumę.
  •  

     

     

  • Leiszmanioza (Leishmania spp.). Choroba występuje u psów i ludzi. U zwierząt objawia się zmianą w zachowania, zanikami mięśni, utrata masy ciała – nie leczona prowadzi do śmierci zwierzęcia.
  • Choroba kociego pazura (CSD Cat Stratch Disease, Bartonella henselae), w postaci klinicznej występuje najczęściej u ludzi (dzieci, hodowcy kotów, lekarze weterynarii), charakteryzuje się stanami zapalnymi skóry w miejscu zadrapania i zapaleniem węzłów chłonnych (charakter lokalny lub uogólniony).

 

Pchły mogą również uczestniczyć w przenoszeniu tasiemców zarówno u ludzi jak i psów i kotów.


Użyteczne informacje: Kleszcz

 

 

KLESZCZE

Kleszcze są pasożytami żerującymi na skórze ludzi i zwierząt. Występują niemal w każdym środowisku (w lasach, na łąkach, w parkach, w przydomowych ogródkach) bytując na trawie lub niskich krzakach. W Polsce występują 3 podstawowe rodzaje kleszczy:

 

Ixodes ricinus, kleszcz pospolity zwany leśnym. Pasożytuje na ludziach, psach, kotach, dorosłych przeżuwaczach (bydło) i gryzoniach. Jest źródłem: boreliozy (choroba Lyme), babesziozy bydła,Ehrlichiozy i Bartonellozy psów i kotów.

Dermacentor reticulatus bytuje w lasach, parkach zaroślach przydomowych w miejscach ciemnych i wilgotnych. Pasożytuje na ludziach, psach i małych gryzoniach. Jest źródłem babeszjozy.

Rhipicephalus sanguineus nazywany kleszczem psim lub kenelowym. Głównym żywicielem są zwierzęta mięsożerne. Jest źródłem babesziozy, ehrlichiozy, hepatozoonozy, riketsiozy, hemobartonelozy.

Kleszcze przenoszą choroby wywoływane przez bakterie, wirusy i pasożyty.

Aby zarazić swojego żywiciela kleszcz musi go najpierw zlokalizować, przyczepić się do jego skóry i rozpocząć picie krwi. Picie krwi odbywa się w dwóch fazach: powolnej i gwałtownej. Największe ryzyko przeniesienia chorobotwórczych drobnoustrojów występuje w drugiej, gwałtownej fazie picia krwi (24-48 godzina żerowania). Kleszcz pozbywa się wówczas nadmiaru płynów pobranych wraz z krwią, wprowadzając je do rany żywiciela. Płyny te mogą zawierać różne chorobotwórcze drobnoustroje. Bardzo często również, w przypadku kleszczy pasożytujących na skórze ponad 24-48 godzin, transmisja chorób prowokowana jest niewłaściwym sposobem ich usuwania. (Dowiedz się więcej)

CHOROBY PRZENOSZONE PRZEZ KLESZCZE
I WYWOŁYWANE PRZEZ KLESZCZE

 

  • Borelioza – Choroba z Lyme (Borrelia burgdorferi) – najczęściej występująca choroba odkleszczowa u ludzi i zwierząt o wielopostaciowym przebiegu często z trwałymi powikłaniami.
  • Kleszczowe, wirusowe zapalenie mózgu i opon mózgowych (Flaviviridae) Choroba ludzi (głównie) i zwierząt. Charakterystyczne są objawy będące wynikiem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu i opon mózgowych, rzadziej rdzenia i opon mózgowo-rdzeniowych.
  • Babeszioza (Babesia canis) – Niezwykle groźna, choroba psów oraz kotów o bardzo ciężkim, często śmiertelnym przebiegu.
  •  

  • Hepatozoonoza (Hepatozoon canis) choroba psów o zróżnicowanym przebiegu klinicznym, prowadząca często do wyniszczenia organizmu (kacheksja).
  • Gorączka Q (Coxiella burnetti).
  • Ehrlihioza (Ehrlihia spp.) choroba psów, objawy są zróżnicowane, obserwuję się wysoką gorączkę, utratę masy ciała prowadzącą do anoreksji.
  • Hemobartonelloza (Haemobartonella felis, canis). Choroba psów i kotów w trakcie której dochodzi do rozpadu krwinek czerwonych i rozwoju anemii.
  • Porażenia nerwów obwodowych. Choroba ludzi, psów i kotów. Wywoływana jest toksynami wprowadzanymi do organizmu żywiciela przez pasożytujące kleszcze.

SCHORZENIA SKÓRY

 

1

Istnieje szereg schorzeń skóry określanych jako dermatozy. Dermatozy mogą być wywoływane przez szereg czynników zakaźnych takich jak grzyby, wirusy, bakterie(np. dermatozy ropne), mogą mieć charakter alergiczny (APZS, AZS), mogą również być wynikiem niewłaściwego żywienie (alergia pokarmowa, dermatozy metaboliczne), zaburzeń endokrynologicznych (np. syndrom Cushinga) lub nawet oddziaływania takich czynników zewnętrznych jak światło słoneczne. Schorzenia skóry mogą również dotyczyć okrywy włosowej prowadząc do miejscowych a nawet uogólnionych wyłysień.


 

2

Istotna rolę w występowaniu schorzeń skóry odgrywają również ektopasożyty (pchły, wszy, wszoły, świerzbowce, nużeńce, kleszcze). Pchły np. mogą być przyczyna występowania Atopowego Pchlego Zapalenia Skóry (APZS). Dość powszechnie występującej u psów nadwrażliwości na alergen pchli. Inwazja kleszczy może z kolei prowadzić do występowania ropnych stanów zapalnych skóry. Kleszcze są również źródłem szeregu poważnych chorób u psów i kotów. Dowiedz się więcej.


 

3

Chorobom skóry, najczęściej tym o podłożu alergicznym, bardzo często towarzyszy świąd. We wdrożonym postępowaniu leczniczym zaleca się również wspomagające stosowanie preparatów (szamponów, emulsji, lotionów) o działaniu przeciwświądowym i przeciwzapalnym Dowiedz się więcej.
W przebiegu dermatoz, w wielu przypadkach, dochodzi również do rozwoju infekcji bakteryjnych lub grzybiczych. Dotyczy to zarówno samej skóry jaki i/lub przydatków skóry (np. ropne zapalenie mieszków włosowych). Objawem może być min. pojawienie się przykrego zapachu skóry, sklejanie się sierści a często również wyłysienia. W postępowaniu stosuje się najczęściej celową antybiotykoterapię wspomaganą stosowaniem preparatów w postaci szamponów lub emulsji o połączonym działaniu przeciwbakteryjnym i grzybiczym oraz przeciwzapalnym. Dowiedz się więcej.


RODZAJE RAN
KLASYFIKACJA RAN

 

Rany można sklasyfikować ze względu na:

  • sposób ich powstania
  • rozległość i charakter ubytku skóry i/lub tkanek
  • stopień zanieczyszczenia mechanicznego i zakażenia bakteryjnego
  • czasu jaki upłynął od momentu powstania rany
  • występowanie towarzyszących ranie urazów w obrębie sąsiadujących tkanek

Otarcia – Najczęstszą formą ran są otarcia o różnej etiologii związane najczęściej z niewielkim ubytkiem naskórka. Niekiedy jednak dochodzi również do ubytków skóry właściwej i tkanek podskórnych.

Rany gryzione / szarpane – Powstają najczęściej w skutek pogryzienia lub działania czynników mechanicznych np. przy uwięźnięciu lub zakleszczeniu kończyny w „pułapkach” ( np. studzienki, kratki kanalizacyjne itp.). Przy próbie uwolnienia, często panicznej, kończyny dochodzi do rozerwania ciągłości skóry, mięśni a czasem do oderwania tkanek. Rany gryzione są traktowane jako bardzo zanieczyszczone zarówno mechanicznie jak i bakteryjnie.

Rany kłute – Są najczęściej ranami głęboko penetrującymi. Niektóre z ran kłutych posiadają otwory wylotowe i określone są wówczas jako rany przeszywające.

Rany darte – Powstają najczęściej na skutek silnych urazów mechanicznych (np. wypadki komunikacyjne). Mają charakter poważnego głębokiego uszkodzenia tkanek niejednokrotnie z oderwaniem tkanek. W przypadku tego typu ran dochodzi nierzadko również do odsłonięcia elementów szkieletowych (np. często, stawów kończyn). Są to najczęściej silnie zanieczyszczone rany.

Skaleczenia – Często występujące o różnej etiologii. W skaleczeniach dochodzi do przerwania ciągłości skóry (poszczególnych jej warstw lub całości). Często skaleczenia są ranami penetrującym do głębszych warstw tkanek (mięśnie) a niejednokrotnie do elementów szkieletowych. W tego typu ranach niejednokrotnie, dochodzi również do urazów naczyń krwionośnych, ścięgien, nerwów.

Rany postrzałowe – Mogą być niekiedy traktowane jako forma ran kłutych. Tego typu rany można najczęściej spotkać u psów myśliwskich.

Rany oparzeniowe – Tego typu rany mogą powstawać w wyniku oparzeń termicznych, chemicznych, elektrycznych a sporadycznie na skutek prowadzonej radioterapii. Wyróżnia się trzy stopnie ran oparzeniowych:

 

Oparzenia I stopnia – oparzenie powierzchowne, charakteryzuję się zaczerwienieniem skóry i niewielkim obrzękiem. Charakterystyczne jest, że temu stopniowi oparzenia towarzyszy silny ból.

Oparzenia II stopnia – oparzenia penetrujące aż do warstwy skóry właściwej. Na powierzchni skóry tworzą pęcherze. Towarzyszy temu silny ból. W zależności od stopnia penetracji czasem rozróżnia się oparzenia stopnia IIA i IIB.

Oparzenia III stopnia – oparzenia penetrujące głęboko do warstwy tkanki podskórnej w tym również mięśni. Na powierzchni skóry pojawia się czarny strup bądź może dochodzić do zwęglenia skóry a czasem również mięśni. Bolesność jest niewielka ale uszkodzenia tkanek są bardzo poważne, niejednokrotnie nieodwracalne (martwica).

 

Oddzielna kategorię ran stanowią Odleżyny. Powstają na skutek ciągłego i długotrwałego nacisku mechanicznego na tkanki miękkie. Prowadzi to do upośledzenia krążenia i metabolizmu komórkowego. U zwierząt, odleżyny powstają najczęściej w okolicy guzów biodrowych, kulszowych, wyrostku barkowego łopatki, bocznej powierzchni kości piszczelowej (kłykieć boczny), mostka, wyrostka łokciowego i guza piętowego. Istnieją różne klasyfikacje stopnia rozwoju odleżyn w zależności od obserwowanych zmian tj. od nieznacznych charakteryzujących się niewielkim zaczerwienieniem okolicy, nie blednącym pod uciskiem (w trakcie badania) aż do poważnych charakteryzujących się nieodwracalnymi zmianami w obrębie tkanek w postaci martwicy mięśni powięzi, a nawet stawów i kości.

 

RANY DZIELIMY RÓWNIEŻ ZE WZGLĘDU NA:

stopień ich zanieczyszczenia mechanicznego i/lub bakteryjnego.

 

W PRZYPADKU ZWIERZĄT:

  • ranami czystymi są jedynie rany chirurgiczne
  • wszystkie pozostałe należy traktować jako zanieczyszczone przy czym
    stopień zanieczyszczenia zależy od rodzaju rany i czasu jaki upłynął od powstania rany
Szczególną rolę w zanieczyszczaniu ran odgrywają bakterie (komensalne bądź patogenne wprowadzone z zewnątrz) kolonizujące powierzchnię rany i doprowadzając do powstania tzw. Biofilmu Bakteryjnego – będącego główna przeszkodą w prawidłowym gojeniu się rany.

 

BIOFILM BAKTERYJNY

 

Biofilm w obrębie rany to połączone mikrokolonie bakteryjne (mogą to być różne rodzaje bakterii patogennych) tworzące wielowarstwową trójwymiarową strukturę otoczoną macierzą zewnątrzkomórkową.

 

  • Chroni bakterie i inne patogeny przed „szkodliwymi” dla nich czynnikami zewnętrznymi jak środki dezynfekcyjne, antybiotyki czy komórki układu odpornościowego.
  • Stwarza dogodne warunki dla ciągłej proliferacji już osiadłych bakterii oraz kolonizacji i rozwoju nowych bakterii lub innych patogenów.
  • Wpływa na rozprzestrzenianie się infekcji na sąsiadujące zdrowe tkanki.
  • Zaburza wymianę gazowa w ranie oraz blokuje komórkom gospodarza dostęp do substancji odżywczych.
  •  

 

Biofilm jest trwale i silnie związany z podłożem, usunięcie go z powierzchni rany zwykłym przemywaniem ( woda, woda z mydłem, płyn fizjologiczny) jest niemożliwe. Dlatego należy stosować odpowiednie środki pozwalające na jego skuteczne usunięcie i zapobieganie odtwarzaniu lub powstawaniu.


 

POSTĘPOWANIE Z RANAMI

Normalny, proces gojenie się ran przebiega w 3 powiązanych ze sobą etapach/fazach:

 

1

FAZIE ZAPALENIA

(wysiękowej poprzedzonej krótkotrwałą hemostazą)

 

2

FAZIE ZIARNINOWANIA I NASKÓRKOWANIA

(proliferacyjnej)

 

3

FAZIE DOJRZEWANIA

(przebudowy)

 


Zakaźne mikroorganizmy, resztki obcego materiału (np. zanieczyszczenia mechaniczne) czy tkanki martwicze usuwane są z rany w fazie zapalnej. Rana pokrywa się strupem, który chroni ją przed niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi w tym bakteriami. Głównymi czynnikami komórkowymi uczestniczącymi w tej fazie są płytki krwi (hemostaza), neutrofile i makrofagi. Faza zapalna trwa od 1 do 5 dni.

W fazie proliferacyjnej, procesy zapalne w ranie zostają zahamowane i rozpoczyna się proces wypełnianie ubytków tkanką ziarninową oraz proces angiogenezy. Faza proliferacyjna trwa od 5 do 21 dni i zaangażowane są w niej głównie fibroblasty, limfocyty, komórki śródbłonkowe i keratynocyty.

 
 

W ostatniej fazie, dojrzewania, dochodzi do reorganizacja struktury tkanki bliznowatej powstałej w drugiej fazie tj. do zmniejszenie i uelastycznienia powstałej blizny. Proces ten może trwać od 3 tygodni do nawet 2 lat. Szczególna rolę w tym procesie odgrywają fibroblasty.

Bardzo często jednak, taki proces gojenia się ran jest zaburzany przez szereg czynników zewnętrznych i wewnętrznych jak np. braki w odpowiedzi zapalnej w obrębie rany, opóźnienie angiogenezy czy ziarninowania będących wynikiem np. zaburzeń naczyniowo-sercowych, chorób metabolicznych, neuropatii czy niedożywienia. Ważnym czynnikiem zewnętrznym wpływającym na zaburzenie gojenia się ran jest silne zanieczyszczenie, łożyska rany, mechaniczne lub mikrobiologiczne. Szczególną rolę przypisuje się tworzącemu się w ranie biofilmowi bakteryjnemu.


 

SCHEMAT “T I M E”

Uwzględniając szereg problemów związanych z prawidłowym leczeniem ran, oraz na podstawie zebranych doświadczeń, specjaliści z EWMA (European Wound Managment Association) zaproponowali w 2003 ujednolicony schemat postępowania z ranami określany jako T I M E.

Skrót T I M E jest akronimem od pierwszych liter angielskich nazw określających różne procesy i zmiany (głównie patologiczne) zachodzące w ranach oraz określających sposób postępowania na różnych etapach gojenia się rany.

 

ZMIANY

Określa procesy i zmiany patologiczne zachodzące w ranach na różnych etapach

 

 

POSTĘPOWANIE

Każdy z punktów akronimu TIME odpowiada jednocześnie wytycznym EWMA dla właściwego postępowania w procesie leczenia rany na różnych etapach:

 

Użyteczne informacje: Schemat TIME

 

T I M E jest schematem dynamicznym podlegającym stałym modyfikacjom wynikającym zarówno z rozwoju wiedzy medycznej oraz nabywania doświadczeń przez lekarzy. I tak np. odkrycie szczególnej roli jaką odgrywa biofilm bakteryjny w opóźnieniu lub znacznym zaburzeniu gojenia się ran wymusiło uzupełnienie schematu o metody skutecznego zapobiegania tworzeniu się biofilmu w ranie lub zwalczania już powstałego. Opracowano zatem metody zwalczania biofilmu bakteryjnego – BBWC (Biofilm-Based Woun Care/Management). Jedną z takich skutecznych metod (wpisująca się w punkt T schematu T I M E) jest lawaseptyka tj. metoda irygacji ran specjalnymi preparatami skutecznie usuwającymi i zwalczającymi biofilm bakteryjny, jak również oczyszczającymi rany z wszelkich innych zanieczyszczeń biologicznych i/lub mechanicznych.

 

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Administratorem danych osobowych zbieranych za pośrednictwem strony internetowej https://jmsante.pl/ jest JM SANTE PHARMA, miejsce wykonywania działalności: Ul. Józefa Piłsudskiego 83/26, 42-500 Będzin, adres do doręczeń: Ul. Józefa Piłsudskiego 83/26, 42-500 Będzin, NIP: 1251614007, REGON: 145920490, adres poczty elektronicznej (e-mail): rodo@jmsante.pl, zwany/a dalej “Administratorem”.
Dane osobowe zbierane przez Administratora za pośrednictwem strony internetowej są przetwarzane zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), zwane dalej RODO oraz ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 r.

RODZAJ PRZETWARZANYCH DANYCH OSOBOWYCH, CEL I ZAKRES ZBIERANIA DANYCH

CEL PRZETWARZANIA I PODSTAWA PRAWNA.

Administrator przetwarza dane osobowe za pośrednictwem strony https://jmsante.pl/ w przypadku:
skorzystania przez użytkownika z formularza kontaktowego. Dane osobowe są przetwarzane na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) RODO jako prawnie usprawiedliwiony interes Administratora.
zapisania się przez użytkownika do Newslettera w celu przesyłania informacji handlowych drogą elektroniczną. Dane osobowe są przetwarzane po wyrażeniu odrębnej zgody, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) RODO.
RODZAJ PRZETWARZANYCH DANYCH OSOBOWYCH. Administrator przetwarza następujące kategorie danych osobowych użytkownika:
Imię i nazwisko,
Data urodzenia,
Adres (zamieszkania),
Adres e-mail,
Numer telefonu,
NIP

OKRES ARCHIWIZACJI DANYCH OSOBOWYCH.

Dane osobowe użytkowników przechowywane są przez Administratora:
w przypadku, gdy podstawą przetwarzania danych jest wykonanie umowy, tak długo, jak jest to niezbędne do wykonania umowy, a po tym czasie przez okres odpowiadający okresowi przedawnienia roszczeń. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat sześć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.
w przypadku, gdy podstawą przetwarzania danych jest zgoda, tak długo, aż zgoda nie zostanie odwołana, a po odwołaniu zgody przez okres czasu odpowiadający okresowi przedawnienia roszczeń jakie może podnosić Administrator i jakie mogą być podnoszone wobec niego. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat sześć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.
Podczas korzystania ze strony internetowej mogą być pobierane dodatkowe informacje, w szczególności: adres IP przypisany do komputera użytkownika lub zewnętrzny adres IP dostawcy Internetu, nazwa domeny, rodzaj przeglądarki, czas dostępu, typ systemu operacyjnego.
Od użytkowników mogą być także gromadzone dane nawigacyjne, w tym informacje o linkach i odnośnikach, w które zdecydują się kliknąć lub innych czynnościach, podejmowanych na stronie internetowej. Podstawą prawną tego rodzaju czynności jest prawnie uzasadniony interes Administratora (art. 6 ust. 1 lit. f RODO), polegający na ułatwieniu korzystania z usług świadczonych drogą elektroniczną oraz na poprawie funkcjonalności tych usług.
Podanie danych osobowych przez użytkownika jest dobrowolne.
Dane osobowe będą przetwarzane także w sposób zautomatyzowany w formie profilowania, o ile użytkownik wyrazi na to zgodę na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) RODO. Konsekwencją profilowania będzie przypisanie danej osobie profilu w celu podejmowania dotyczących jej decyzji bądź analizy lub przewidywania jej preferencji, zachowań i postaw.
Administrator dokłada szczególnej staranności w celu ochrony interesów osób, których dane dotyczą, a w szczególności zapewnia, że zbierane przez niego dane są:
przetwarzane zgodnie z prawem,
zbierane dla oznaczonych, zgodnych z prawem celów i niepoddawane dalszemu przetwarzaniu niezgodnemu z tymi celami,
merytorycznie poprawne i adekwatne w stosunku do celów, w jakich są przetwarzane oraz przechowywane w postaci umożliwiającej identyfikację osób, których dotyczą, nie dłużej niż jest to niezbędne do osiągnięcia celu przetwarzania.

UDOSTĘPNIENIE DANYCH OSOBOWYCH

Dane osobowe użytkowników przekazywane są dostawcom usług, z których korzysta Administrator przy prowadzeniu strony internetowej. Dostawcy usług, którym przekazywane są dane osobowe, w zależności od uzgodnień umownych i okoliczności, albo podlegają poleceniom Administratora co do celów i sposobów przetwarzania tych danych (podmioty przetwarzające) albo samodzielnie określają cele i sposoby ich przetwarzania (administratorzy).
Dane osobowe użytkowników są przechowywane wyłącznie na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).

PRAWO KONTROLI, DOSTĘPU DO TREŚCI WŁASNYCH DANYCH ORAZ ICH POPRAWIANIA

Osoba, której dane dotyczą, ma prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
Podstawy prawne żądania użytkownika:
Dostęp do danych – art. 15 RODO
Sprostowanie danych – art. 16 RODO.
Usunięcie danych (tzw. prawo do bycia zapomnianym) – art. 17 RODO.
Ograniczenie przetwarzania – art. 18 RODO.
Przeniesienie danych – art. 20 RODO.
Sprzeciw – art. 21 RODO
Cofnięcie zgody – art. 7 ust. 3 RODO.
W celu realizacji uprawnień, o których mowa w pkt 2 można wysłać stosowną wiadomość e-mail na adres: rodo@jmsante.pl.
W sytuacji wystąpienia przez użytkownika z uprawnieniem wynikającym z powyższych praw, Administrator spełnia żądanie albo odmawia jego spełnienia niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu miesiąca po jego otrzymaniu. Jeżeli jednak – z uwagi na skomplikowany charakter żądania lub liczbę żądań – Administrator nie będzie mógł spełnić żądania w ciągu miesiąca, spełni je w ciągu kolejnych dwóch miesięcy informując użytkownika uprzednio w terminie miesiąca od otrzymania żądania – o zamierzonym przedłużeniu terminu oraz jego przyczynach.
W przypadku stwierdzenia, że przetwarzanie danych osobowych narusza przepisy RODO, osoba, której dane dotyczą, ma prawo wnieść skargę do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

PLIKI “COOKIES”

Strona Administratora używa plików „cookies”.
Instalacja plików „cookies” jest konieczna do prawidłowego świadczenia usług na stronie internetowej. W plikach „cookies” znajdują się informacje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania strony, a także dają one także możliwość opracowywania ogólnych statystyk odwiedzin strony internetowej.
W ramach strony stosowane są rodzaje plików “cookies”:
Administrator wykorzystuje własne pliki cookies w celu lepszego poznania sposobu interakcji użytkownika w zakresie zawartości strony. Pliki gromadzą informacje o sposobie korzystania ze strony internetowej przez użytkownika, typie strony, z jakiej użytkownik został przekierowany oraz liczbie odwiedzin i czasie wizyty użytkownika na stronie internetowej. Informacje te nie rejestrują konkretnych danych osobowych użytkownika, lecz służą do opracowania statystyk korzystania ze strony.
Użytkownik ma prawo zadecydowania w zakresie dostępu plików „cookies” do swojego komputera poprzez ich uprzedni wybór w oknie swojej przeglądarki. Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików „cookies” dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej).

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Administrator stosuje środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę przetwarzanych danych osobowych odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną, a w szczególności zabezpiecza dane przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, przetwarzaniem z naruszeniem obowiązujących przepisów oraz zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem.
Administrator udostępnia odpowiednie środki techniczne zapobiegające pozyskiwaniu i modyfikowaniu przez osoby nieuprawnione, danych osobowych przesyłanych drogą elektroniczną.
W sprawach nieuregulowanych niniejszą Polityką prywatności stosuje się odpowiednio przepisy RODO oraz inne właściwe przepisy prawa polskiego.