Dermatofitoza jest chorobą infekcyjną skóry o istotnym znaczeniu zarówno u zwierząt towarzyszących, z powodu powszechnego występowania, jak i u ludzi ze względu na potencjał zoonotyczny. Statystyki wskazują, że co roku nawet kilka procent opiekunów zwierząt zaraża się od chorych pupili. Dermatofitozy są powodowane przez zarodniki grzybów: Trichophyton, Microsporum oraz Epidermophyton.
Charakterystyczną dla tej choroby cechą jest to, że zakażone zostają włosy, pazury, a także warstwa rogowa naskórka. Dzieje się tak ponieważ dermatofity wytwarzają keratynazę – enzym zdolny do rozkładania keratyny. W związku z tym dermatofity atakują zrogowaciały naskórek oraz owłosione części ciała. Do zakażenia zwykle dochodzi w wyniku kontaktu bezpośredniego z chorym osobnikiem, a rozwój choroby jest ułatwiony, gdy na skórze występują wszelkiego rodzaju mikrourazy.
Czynniki predysponujące do wystąpienia dermatofitozy to:
- wiek (z choroba dotyka zwierzęta młode i starsze),
- obniżenie odporności (immunosupresja),
- rasa (w przypadku kotów chorobą częściej dotknięte są persy, natomiast wśród psów obserwuje się częstsze jej występowanie u Yorkshire terierów).
Dermatofitoza może objawiać się w dość zróżnicowany sposób. Najbardziej charakterystyczne są nieregularne wyłysienia w obrębie pyska, uszu i przednich powierzchni kończyn. W wymienionych miejscach występuje nadmierne zrogowacenie skóry, mogą pojawić się też strupy lub grudki, a skóra jest czerwona. Może się zdarzyć, że wystąpi również świąd – umiarkowany do silnego. Dermatofity atakują też pazury, co powoduje ich deformację oraz zaburzenia we wzroście. Dermatofitoza może również występować w postaci guzowatej, jako pseudomycetoma lub kerion – w takim przypadku zmiany mają postać guzów. U kotów dermatofitoza może być także przyczyną rozwoju zespołu eozynofilowego.
Z powodu bardzo zróżnicowanego obrazu klinicznego, przed postawieniem diagnozy lekarz weterynarii musi wykonać szereg badań dodatkowych, aby być pewnym, że ma do czynienia z tą konkretną jednostką chorobową. Możliwości diagnostyczne dostępne dla lekarza weterynarii to:
- Badanie lampą Wooda – jest to badanie przesiewowe. Fluorescencję w świetle lampy wykazują jedynie dermatofity z rodzaju Microsporum. Z tego względu należy pamiętać, iż negatywny wynik nie wyklucza grzybicy skórnej.
- Badanie mikroskopowe sierści – włosy powinny być pobrane w trakcie wykonywania badania lampą Wooda lub poprzez wykonanie zeskrobiny skórnej.
- Badanie hodowlane – daje możliwość wskazania gatunku odpowiedzialnego za zakażenie.
- Badanie histopatologiczne.
- Badanie PCR.
Gdy dermatofitoza zostanie zdiagnozowana leczenie przeciwgrzybicze powinno być niezwłocznie wdrożone – także, aby ograniczyć rozprzestrzenianie materiału zakaźnego w środowisku. Terapia składa się z połączenia leków stosowanych ogólnoustrojowo (leków przeciwgrzybiczych) z preparatami do stosowania miejscowego. W terapii miejscowej idealnie sprawdzi się linia preparatów POLIDERM – Szampon, Emulsja odżywcza oraz Spray. Substancje obecne w składzie tych preparatów wykazują działanie przeciwgrzybicze, co umożliwia efektywne wsparcie leczenia. W celu uzyskania najlepszych efektów, zaleca się stosowanie preparatów naprzemiennie. Ich używanie zapewnia, poza przywróceniem równowagi mikrobiologicznej skóry, zmniejszenie świądu, likwidację nieprzyjemnego zapachu oraz silne nawilżenie. Preparaty do terapii miejscowej w przypadku dermatofitozy powinny być stosowanie przynajmniej dwa razy w tygodniu. Ważne jest również, aby czas leczenia był odpowiedni – powinno ono trwać przynajmniej 10 tygodni. W tym czasie lekarz weterynarii będzie kontrolował postępy terapii. Kluczowe jest też odkażenie środowiska, gdyż zarodniki grzybów potrafią przetrwać w środowisku bardzo długi czas.
